De Marokkaans-Nederlandse Ahmed Hamdi, 41 jaar, is senior onderzoeker en projectleider bij het Verwey-Jonker Instituut in Utrecht. Hier houdt hij zich, binnen het programma Kennisplatform Integratie & Samenleving, bezig met verschillende thema’s waaronder immigratie, integratie en diversiteit. Voorbeeld Allochtoon sprak hem over zijn werkzaamheden en zijn achtergrond.
Wilde je altijd al onderzoeker worden?
“Nee, vroeger wilde ik culturele antropologie gaan studeren en daarna Arabische taal. Ik had me al ingeschreven, maar mijn vader vroeg me of ik daar wel een goede toekomst mee kon opbouwen. Toen heb ik gekeken naar waar mijn interesses nog meer lagen. Geografie is altijd een voorliefde van me geweest. Uiteindelijk ben ik internationale economie en economische geografie gaan studeren in Utrecht.”
Hoe ging het na je studie?
“Tijdens mijn studie wilde ik nog steeds Arabisch leren. De taal kan je het beste leren op de plek zelf. Ik besloot een sabbatical in Marokko te nemen. Op deze manier kon ik meteen het land, de cultuur en mijn familie leren kennen. Ik heb een jaar in Rabat gewoond en genoten. Het was daar heel druk, veel leven op straat. Terug in Nederland moest ik weer even omschakelen. Niet veel later ben ik aan de slag gegaan bij Bureau Mex-IT in Amsterdam, een bureau gespecialiseerd in intercultureel management. De maatschappelijke kant vond ik heel interessant, maar ik wilde toch eerst liever in het werkveld werken waarvoor ik had gestudeerd. Toen kwam ik bij Ecorys uit in Rotterdam. Hier hield ik me bezig met vraagstukken en onderzoeken op het gebied van vastgoedontwikkeling en ruimtelijke economie. Na een aantal jaar raakte ik steeds actiever betrokken bij maatschappelijke thema’s. Zo kwam ik in contact met het Verwey-Jonker Instituut. Op een gegeven moment werkten we in vijftien projecten samen en heb ik de overstap naar het Verwey-Jonker Instituut gemaakt.”
Wat doe je daar allemaal?
“Ik heb een hele lijst aan projecten waar ik mee bezig ben. Verwey-Jonker heeft een apart programma dat zich specifiek richt op vraagstukken op het gebied van diversiteit: Kennisplatform Integratie & Samenleving. Ik ben een van de coördinatoren en op dit moment kijken we binnen dit platform onder meer naar de wijkteams en in hoeverre zij rekening houden met diversiteit. Algemeen gezien is hier te weinig aandacht voor. Wijkteams moeten zich beseffen dat migranten toch anders tegen dingen kunnen aankijken en dat het verstandig is daar rekening mee te houden en ook dat er in een team een aantal mensen met de afkomst van de burgers in de wijk zit. Het klinkt logisch, maar in de praktijk gebeurt het nog niet zo vaak. Wij kijken naar welke stappen nog gemaakt moeten worden en hoe die wijkteams ondersteund kunnen worden.”
Op welk project ben je trots?
“De afgelopen tijd ben ik veel bezig geweest met het onderzoek naar de alFitrah moskee in Utrecht. De moskee had in het verleden een gesloten houding en is vaak negatief in de publiciteit verschenen. Ze werden onder andere beschuldigd van het opzetten van kinderen tegen de samenleving. We hebben van binnenuit onderzoek kunnen doen en dat is vrij uniek. Weinig moskeeën hebben ooit hun deuren geopend voor onderzoekers. Ik was projectleider en verantwoordelijk voor het contact met de gemeente en de moskee en het aansturen van het team. Ik heb veel gesprekken gevoerd met docenten, het bestuur van de moskee, ouders en leerlingen. Het was een intensief en ingewikkeld project wat we tot een goed einde hebben gebracht. We hebben aanbevelingen kunnen doen aan zowel de gemeente, als aan de moskee. Zij zijn nu verder met elkaar in gesprek. Ik ben heel trots op dit project. Maar over paar weken ben ik misschien ook weer ergens anders trots op. Ik wil me continu blijven inzetten in nieuwe trajecten en niet teveel terugkijken, maar vooruit.”
Wat zou je zelf nog graag willen onderzoeken?
“Ik zou wel graag een bijdrage willen leveren aan de vernieuwing van moskeeonderwijs. Ouders zijn echt op zoek naar waar ze hun kinderen naartoe moeten brengen. Zij hebben de behoefte om de taal en de religie mee te geven, maar willen wel dat de lessen betrouwbaar zijn. Er zijn grote verschillen tussen moskeeën in het land. Daar kunnen we echt stappen in zetten. De discussie in Nederland over de positie van de islam, minderheden, migranten en vluchtelingen vind ik ook erg interessant. Ik ben het er volstrekt niet mee eens dat democratie en vrijheden niet goed samen zouden kunnen gaan met de islam. De kant die de discussie opgaat, is erg negatief en dat is niet nodig. Ik zou dat graag wat objectiever en positiever willen beïnvloeden, maar ook willen kijken naar waar het nu misgaat. Ik denk dat het helpt als inzichtelijk wordt wat de echte problemen zijn. Als onderzoeker hou ik ervan om bij een probleem te kijken naar de kern van de problematiek. Dat is niet makkelijk, maar naar mijn menig wel de enige manier om tot echte oplossingen te kunnen komen. En daar gaat het om.”
Wat maakt je werk interessant?
“Ik heb het gevoel dat we een bijdrage kunnen leveren aan thema’s die de maatschappij raken. Dat vind ik een prettige gedachte. Ik kan een beetje bijdragen aan een mooiere wereld.”
Je bent zelf Marokkaans/Nederlands en moslim. Heb je daar wel eens negatieve ervaringen door gehad?
“Ik heb nooit ervaren dat mijn afkomst een belemmering is geweest. Ik ben als zoon van een Nederlandse moeder en Marokkaanse vader opgegroeid in een Nederlandse omgeving, maar het Nederlands en het Marokkaans hebben naar mijn idee altijd in harmonie gestaan. Ik heb geleefd zoals de mensen om me heen. Studie gedaan, gesolliciteerd, gewerkt. Ik ben trots op mijn beide afkomsten.”
Hoe denkt je over de multiculturele samenleving?
“Ik hoor mensen wel eens zeggen dat deze dood is, maar wat is de multiculturele samenleving precies? Als ik kijk naar de Nederlandse cultuur, dan zijn er altijd invloeden van buitenaf geweest. We drijven al eeuwen lang internationaal handel en goederen, gebruiken en mensen van over de hele wereld komen al die tijd ook al naar ons land.. We zijn blootgesteld aan andere invloeden. Ik denk dat veel mensen verbaasd zullen zijn over de vermenging die er is als ze gaan kijken naar hun eigen stamboom.”
Vind je jezelf een succesvolle allochtoon?
“Ik ben graag bescheiden. Wat is succesvol? Ik heb mijn leven opgebouwd, met de ups en downs die andere mensen ook hebben. Ik heb moeite met het woordje allochtoon dat socioloog Hilda Verwey-Jonker ooit heeft geïntroduceerd als positief alternatief vanwege de negatieve associaties die waren ontstaan bij het begrip gastarbeider. Ik heb nooit ervaren dat ik vanuit een achterstandspositie heb moeten terugvechten. Misschien dat er wel eens grapjes zijn gemaakt over mijn afkomst, maar dat heb ik niet ervaren als vervelend. Ik heb ook even moeten nadenken over of mijn verhaal wel past op deze website. Ik heb de andere interviews gelezen. Dat zijn hele mooie verhalen, maar ik herken mezelf er niet in.”
Heb je tips voor allochtone jongeren?
“Val niet in de valkuil van de verschillen, blijf niet zitten in een slachtofferrol want daar schiet je niks mee op en zorg dat je basis voor de arbeidsmarkt goed in orde is. Staar je daarnaast niet blind op de dingen die niet goed gaan. Er zijn tegenwoordig genoeg voorbeelden die bewezen hebben dat alles mogelijk is als je je ergens toe zet. Kijk bijvoorbeeld naar de burgemeester van Rotterdam met een dubbele afkomst. “
Volg ons:
