In de afgelopen jaren is mij één ding wel duidelijk geworden: de combinatie van mijn uiterlijke kenmerken met het soort bedrijf dat ik run, bepaalt wat mensen denken dat mijn afkomst is. Ik zal het uitleggen.
Sinds 2012 ben ik begonnen met Voorbeeld Allochtoon. Behalve schrijven kom ik ook vaak op evenement als spreker. Of ga ik naar netwerk bijeenkomsten en bezoek ik zelf interessante seminars. Telkens wanneer mensen mij vanuit mijn functie van Voorbeeld Allochtoon leren kennen, vragen ze vrijwel altijd “ben je moslim?” Of vragen ze of ik een Marokkaan of Turk ben.
Echt. Bijna zonder uitzondering.
Sinds 2017 run ik ook een pasta bedrijf. Als men mij vanuit mijn functie bij het pasta bedrijf leren kennen is één van hun eerste vragen, vrijwel altijd en zonder uitzondering; “ben je Italiaan?”. Of het nou klanten zijn, nieuwe werknemers of leveranciers. Altijd krijg ik deze vraag, zelfs van Italianen! Nog nooit heeft iemand aan mij gevraagd of ik moslim, Turk of Marokkaan ben.
Als ik dan antwoord dat ik geen Italiaan ben, is de reactie vrijwel altijd: “Oh, je ziet er wel uit als een Italiaan’’. Als Voorbeeld Allochtoon heeft nog nooit iemand gegokt dat ik Italiaan kon zijn. Echt nul keer in 10 jaar. En vanuit mijn functie bij het pasta bedrijf heeft nog nooit iemand gegokt of ik moslim ben.
In beide gevallen ben ik dezelfde persoon en aan mij is dan niets veranderd. Het enige wat er dan is veranderd, is het bedrijf van waaruit ik mij voorstel: Voorbeeld Allochtoon of Helpman’s Pasta’s.
Wat mensen denken dat mijn afkomst is, is dus afhankelijk van mijn uiterlijke kenmerken plus het bedrijf van waaruit ik mij voorstel.
De conclusie is dus dat hokjesdenken ingebakken is in onze brein. Of we er wel vanaf komen? Deels wel maar voor een groot deel niet. Wat wel zou helpen is dat we hier bewust van worden en dat we vragen aan elkaar stellen voordat we conclusies trekken. Zoals “Goh, waarom Voorbeeld Allochtoon?” Of “Wat is je connectie met pasta om zo een bedrijf te beginnen?”
Dan beginnen we onze ontmoetingen met een leeg hokje en gaan we die vullen terwijl we nieuwsgierig vragen stellen. Dan heb je nog steeds iemand in een hokje geplaatst maar dan wel in zijn of haar eigen hokje.
Op deze manier geven we hokjesdenken wellicht nog eens een nieuwe dimensie.
