Ommi – Mijn Moeder

Deze column is een ode aan mijn moeder. Mijn heldin en bron van onvoorwaardelijke liefde.

Zucht. Where to start? In tegenstelling tot mijn eerste column voel ik gelijk inspiratie. Wie je het ook op deze aardkloot zal vragen, ieder mens heeft een associatie en een gevoel bij het woordje ‘moeder’. Ik denk gelijk aan die van mij. De Generaal noem ik haar; een sterke en liefdevolle vrouw met een ijzeren wil en doorzettingsvermogen.

De Generaal
De Generaal verloofde zich op haar 16^e, trouwde op haar 18^e en was 19 toen ze naar Nederland kwam. Van de één op andere dag verruilde ze het warme zuiden van Turkije voor het koude en natte Nederland. Een jong meisje vol met studiedromen en carrièreambities werd geconfronteerd met de harde realiteit van de 1^e generatie gastarbeiders. Een realiteit van eenzaamheid en hard werken.

Eenzaamheid, omdat ze ver van haar liefdevolle gezin was waarin ze was opgegroeid en – op haar schoonfamilie na – niemand kende in Nederland. Het was hard werken om de eindjes aan elkaar vast te knopen en geld naar de familie in Turkije te sturen. Het waren moeilijke jaren voor De Generaal. Moeilijke jaren vanwege het moeten opgeven van haar meisjesdromen en ambities. Hier kwamen de uitdagingen van de prille huwelijksjaren ook nog eens bij. Het moeilijkst was echter het moeten accepteren van deze nieuwe realiteit.

Strijden
De Generaal verloor tegen haar zin in haar kinderlijke onschuld en moest een manier vinden om met deze nieuwe realiteit om te gaan, anders ging ze er aan onderdoor. Ze besloot te strijden. Haar strijd bestond uit zichzelf volledig opofferen voor haar kinderen, huwelijk en familie. Het opbouwen van een bestaan in een land, waarin ze niet geaccepteerd, maar getolereerd werd, was echter niet makkelijk. Een land met culturele en religieuze normen en waarden die vaak ver van die van haar stonden. Het leven in een land met een verhoogd risico op kinderen die van hun ouders vervreemden (assimilatie, noem ik het) ging niet van een leien dakje. Ze leerde elke dag, met vallen en weer opstaan, om de strijd niet op te geven.

Het is vandaag Moederdag. Ben nog in Brussel; brak van een vrijgezellenfeestje. Ik wandel naar de badkamer en ik kijk in de spiegel. Ik schrik, want in de spiegel zie ik De Generaal. Ik voel haar angst en onzekerheid, haar verdriet en teleurstellingen van opgegeven ambities en vervlogen meisjesdromen. Mijn hart breekt. Mijn hart breekt, omdat ik haar als jong meisje niet heb kunnen beschermen. Dat ik haar niet bij de hand heb kunnen nemen, zoals zij mij bij de hand nam toen ze me leerde hoe ik de uitdagingen op mijn levenspad aan moest gaan.

Sky is the limit
Mijn moeder leerde mij dat een stuiver goud waard was. Dat de sky the limit is en dat als ik hard werkte ik alles kon bereiken. Ik voel dat ik inmiddels haar strijd heb overgenomen. Haar dromen en ambities zijn verweven in die van mij. Een stukje opoffering van mijn kant om het kleine meisje met dromen en ambities in haar te beschermen.

Tot slot wil ik het liedje Ommi (Mijn Moeder) van Marcel Khalife opdragen aan haar. Dit liedje is geïnspireerd op het werk van de Palestijnse dichter Mahmoud Darwish.

I yearn for my mother’s bread

My mother’s coffee,

My mother’s touch

And childhood grows inside me

Day upon breast of day

And I love my life because

If I died

I’d feel ashamed because of my mother’s tears

Take me (mother), if one day I return,

As a veil for your lashes

And cover my bones with grass

Baptised by the purity of your heel

And fasten my bonds

With a lock made of your hair

With a piece of thread that trails in the train of your dress

Maybe I’d become a god

A god I’d become

If I touched the depths of your heart

Put me, if I return,

As fuel in your cooking stove,

As a clothes line on your rooftop

For I have lost resolve

Without your daily prayer

I have grown decrepit: Give me back the stars of childhood

That I may join

The young birds

On the return route

To the nest of your waiting

 (Darwish, 1996)

Auteur: Cemil Yilmaz