Volgens het CBS is de definitie van een allochtoon, iemand waarvan tenminste één van de ouders in het buitenland is geboren. Waren de eerste Molukkers in Nederland dan ook allochtonen?
Gemiddeld gezien voelen Molukkers zich aangevallen als ze allochtoon worden genoemd en is hun antwoord ‘nee!’ Waarom voelen Molukkers dat? Ik heb een aantal Molukkers gevraagd wat hun definitie van een allochtoon is. Opvallend genoeg kreeg ik hetzelfde antwoord: “Allochtonen zijn mensen die vrijwillig naar Nederland verhuisd zijn om een betere toekomst op te bouwen. Dat zijn die gastarbeiders. Allochtonen zijn ook mensen die naar Nederland gevlucht zijn. Je weet wel, die asielzoekers.”
Vervolgens stelde ik de vraag of Molukkers ook allochtonen zijn. Ook daarop kreeg ik hetzelfde antwoord: “Nee. Wij zijn geen allochtonen. Onze vaders en opa’s moesten op dienstbevel hierheen. Wij moesten hierheen. Wij waren een onderdeel van Nederland, dus dat maakt van ons geen allochtonen, maar eerder een ‘Medelander’.” Hiermee bedoelt men dat men gelijk staat aan een Nederlander, vanwege de nog niet ingeloste belofte, de zogenoemde ereschuld. Echter staat de term “Mederlander” voor een in Nederland wonende allochtoon.
Doordat men mij dezelfde uitleg gaf, lijkt het een algemeenheid alsof men nog graag bij onze koloniale onderdrukker wilt horen. Alsof ons koloniale verleden ons een aparte status geeft, waardoor we de term allochtoon als iets minderwaardig zien en indirect ook de mensen, die onder deze term vallen, ook minderwaardig vinden. Een geheel onterechte opvatting, vind ik. Maar wat is de geschiedenis van de Molukkers en wat is de verhouding met allochtoon?
De geschiedenis
De Molukkers zijn een Melanesische-Austronesische bevolkingsgroep die de oorspronkelijke bevolking uitmaken van de eilandenreeks de Molukken, sinds 1949 onderdeel van Indonesië. Sinds de jaren vijftig wonen veel Zuid-Molukkers in Nederland. Ze kwamen hier op dienstbevel, nadat Indonesië de onafhankelijkheid had uitgeroepen. De Molukse militairen, die in dienst waren van het Koninklijk Nederlands Indische Leger, waren het hier duidelijk niet mee eens. Hen was namelijk beloofd door de Nederlandse overheid, dat ze een eigen onafhankelijke Molukse Staat zouden krijgen.
Vanwege deze belofte riepen zij als antwoord op Indonesië, de Republiek Maluku Selatan in het leven. Nederland zat, door deze situatie, met duizenden ontevreden Molukse militairen in hun maag. Om de situatie niet verder te laten escaleren en de band met Indonesië te herstellen, besloot de Nederlandse overheid om de militairen tijdelijk in Nederland onder te brengen. Tevens beloofden zij aan hun Molukkers dat zij een eigen Molukse Staat voor hen zouden realiseren. Dit “tijdelijk onderkomen”, zou 4 tot uiterlijk 6 maanden duren. Inmiddels zitten we hier, dit jaar meegerekend, al 65 jaar in Nederland. De belofte werd nooit ingelost.
Conclusie
De vraag of de eerste Molukkers allochtonen waren is in feitelijke zin niet moeilijk om te beantwoorden. Door deze overtocht waren de Molukkers één van de eerste groepen allochtonen. Want Molukkers kwamen uit een ander land en als tenminste één van je ouders in het buitenland is geboren dan ben je een allochtoon, wat dus het geval was. Waarom zou dat erg zijn?
